Кожны народ імкнецца ведаць сваю гісторыю, свае гістарычныя карані, той шлях, якім прайшлі папярэднія пакаленні.
Асаблівасцю гэтага раздзела з’яўляецца тое, што ён складаецца на падставе шматлікіх матэрыялаў, якія закранаюць гістарычныя сведкі нашага роднага горада Быхава, змешчаныя ў розных гістарычных крыніцах.

1583-1595 года – Из Баркулабовской летописи – об антифеодальном восстании, возглавленном Наливайко, действиях восставших в Белоруссии // Хрестоматия по истории Белоруссии : c древнейших времен до 1917 года / составители: А. П. Игнатенко, В. Н. Сидорцов. — Минск : БГУ имени В. И. Ленина, 1977. — С. 82—83. 1648 г. не ранее июня… –Из летописи Величко–о привлечении Богданом Хмельницким к участию в восстании населения Украины и Белоруссии и посылке казацких отрядов Гладкого и Голоты в Белоруссию // Хрестоматия по истории Белоруссии : c древнейших времен до 1917 года / составители: А. П. Игнатенко, В. Н. Сидорцов. — Минск : БГУ имени В. И. Ленина, 1977. — С. 110. 1648 г. не ранее мая 26–Восстании во главе с Богданом Хмельницким и присоединении к восставшим белорусских отрядов // Хрестоматия по истории Белоруссии : c древнейших времен до 1917 года / составители: А. П. Игнатенко, В. Н. Сидорцов. — Минск : БГУ имени В. И. Ленина, 1977. — С. 109. 1824 г.–Из актов Могилевского уездного суда о положении крепостных крестьян—продаже и закладе // Хрестоматия по истории Белоруссии : c древнейших времен до 1917 года / составители: А. П. Игнатенко, В. Н. Сидорцов. — Минск : БГУ имени В. И. Ленина, 1977. — С. 195—196. 1858 г.–Из отчета могилевского губернатора о состоянии помещичьих хозяйств губернии–низком уровне земледелия, крепостных отношениях, необходимости увеличения числа ветеринаров // Хрестоматия по истории Белоруссии : с древнейших времен до 1917 года / составители: А. П. Игнатенко, В. Н. Сидорцов. — Минск : БГУ имени В. И. Ленина, 1977. — С. 211—213. 1904 г.–Из статистического справочника «Города России в 1904 г.»–о количестве ремесленников в городах белорусских губерний //Хрестоматия по истории Белоруссии : с древнейших времен до 1917 года / составители: А. П. Игнатенко, В. Н. Сидорцов. — Минск : БГУ имени В. И. Ленина, 1977. — С. 334—335. Абвяшчэнне БНР і дзейнасць яе ўрадавых структур // Гісторыя Беларусі : курс лекцый : у 2 ч. / аўтарскі калектыў: П. І. Брыгадзін (кіраўнік) [і інш.] ; рэдкалегія: П. І. Брыгадзін [і інш.]. — Мінск : РІВШ БДУ, 2002. — Ч. 2 : XIX-XX стагоддзі. — С. 295—303. Абецедарская, Е. Л. Освобождение Беларуси от немецко–фашистских захватчиков. Окончание второй мировой войны / Е. Л. Абецедарская [и др.] // История Беларуси : учебное пособие / под редакцией А. Г. Кохановского [и др.]. — Минск : Экоперспектива, 1997. — С. 264—269. Асіноўскі, С. М. “…Грымяць мячы булатныя” / С. М. Асіноўскі // Поле памяці : Постаці і падзеі беларускай мінуўшчыны. — Мінск : Полымя, 1999. — С. 15—30. Батяев, В. Ф. Традиции материальной, духовной и социальной культуры / В. Ф. Батяев // Кто живёт в Беларуси / А. В. Гурко [и др.] ; рецензенты: Е. М. Бабосов, В. С. Кошелев. — Минск : Беларуская навука, 2012. — С. 410—453. Борисенко, Н. М-1. Вдоль седого Днепра / Н. Борисенко // Могилевщина–мой любимый Приднепровский край : (сборник экскурсий) / Н. Борисенко. — Могилев : УПКП Могилевская областная укрупненная типография имени Спиридона Соболя, 2007. — Ч. I-II. — С. 53—106. Борисенко, Н. Могилевская наступательная операция : освобождение Чаус, Горок, Шклова, Могилева, Быхова, Круглого, Белынич / Николай Борисенко // Борисенко, Н. Освобождение : от Хотимска до Могилева и Бобруйска (сентябрь 1943 года–июнь 1944 года) : 65-летию освобождения Могилевской области от немецко-фашистских оккупантов посвящается / Николай Борисенко. — Могилев : Могилевская областная укрупненная типография имени Спиридона Соболя, 2009. — С. 109—121. Бохан, Ю. Становішча гарадоў / Ю. Бохан // Гісторыя Беларусі : у 6 т. / Ю. Бохан [і інш.] ; рэдкалегія: М. Касцюк (галоўны рэдактар) [і інш.]. — Мінск : Экаперспектыва ; Современная школа, 2007. — Т. 3 : Беларусь у часы Рэчы Паспалітай (XVII–XVIII стст.). — С. 187—201. Бохан, Ю. Урбанізацыйныя працэсы / Ю. Бохан // Гісторыя Беларусі : у 6 т. / Ю. Бохан [і інш.] ; рэдкалегія: М. Касцюк (галоўны рэдактар) [і інш.]. — Мінск : Экаперспектыва ; Современная школа, 2008. — Т. 2 : Беларусь у перыяд Вялікага Княства Літоўскага. — С. 329—338. Быхава абарона 1659 // Беларуская энцыклапедыя : у 18 т. / рэдкалегія: Г. П. Пашкоў (галоўны рэдактар) [і інш.]. — Мінск : Беларуская энцыклапедыя, 1996. — Т. 3 : Беларусы–Варанец. — С. 377. Быхава абарона 1707 // Беларуская энцыклапедыя : у 18 т. / рэдкалегія: Г. П. Пашкоў (галоўны рэдактар) [і інш.]. — Мінск : Беларуская энцыклапедыя, 1996. — Т. 3 : Беларусы–Варанец. — С. 377. Быхава аблога 1654-55 // Беларуская энцыклапедыя : у 18 т. / рэдкалегія: Г. П. Пашкоў (галоўны рэдактар) [і інш.]. — Мінск : Беларуская энцыклапедыя, 1996. — Т. 3 : Беларусы–Варанец. — С. 378. Быхава аблога 1660-61 // Беларуская энцыклапедыя : у 18 т. / рэдкалегія: Г. П. Пашкоў (галоўны рэдактар) [і інш.]. — Мінск : Беларуская энцыклапедыя, 1996. — Т. 3 : Беларусы–Варанец. — С. 378. Быхава аблога 1702 // Беларуская энцыклапедыя : у 18 т. / рэдкалегія: Г. П. Пашкоў (галоўны рэдактар) [і інш.]. — Мінск : Беларуская энцыклапедыя, 1996. — Т. 3 : Беларусы–Варанец. — С. 378. Быхаў // Магілёўшчына : Назвы населеных пунктаў паводле легендаў і паданняў / складанне, запіс і апрацоўка А. М. Ненадаўца. — Мінск : Беларусь, 2002. — С. 71—78. — (Мой родны кут). Быхаў // Гарады і вёскі Беларусі : энцыклапедыя : у 15 т. / рэдкалегія: Г. П. Пашкоў (дырэктар) [і інш.]. — Мінск : Беларуская Энцыклапедыя імя Петруся Броўкі, 2008. — Т. 5 : Магілёўская вобласць : кн. 1. — С. 224—233. Быхаў // Беларусь : энцыклапедычны даведнік / рэдкалегія: Б. І. Сачанка (галоўны рэдактар) [і інш.]. — Мінск : Беларуская Энцыклапедыя, 1995. — С. 138. Быхаў // Культура Беларусі : энцыклапедыя : у 6 т. / рэдкалегія: Т. У. Бялова (галоўны рэдактар) [і інш.]. — Мінск : Беларуская Энцыклапедыя імя Петруся Броўкі, 2011. — Т. 2 : Б–Г. — С. 134—135. Быхаў // Рэспубліка Беларусь : Вобласці і раёны : энцыклапедычны даведнік / аўтар–складальнік Л. В. Календа. — Мінск : Беларуская Энцыклапедыя, 2004. — С. 379—380. Быхаўскае выступленне сялян 1740 // Вялікае княства Літоўскае : энцыклапедыя / рэдкалегія: Т. У. Бялова (галоўны рэдактар) [і інш.]. — Мінск : Беларуская энцыклапедыя імя Петруся Броўкі, 2010 . — Т. 3 : дадатак : А–Я. — С. 90. Быхаўская людвісарня // Беларуская энцыклапедыя : у 18 т. / рэдкалегія: Г. П. Пашкоў (галоўны рэдактар) [і інш.]. — Мінск : Беларуская энцыклапедыя, 1996. — Т. 3 : Беларусы–Варанец. — С. 379. Быхаўскі павет // Беларуская энцыклапедыя : у 18 т. / рэдкалегія: Г. П. Пашкоў (галоўны рэдактар) [і інш.]. — Мінск : Беларуская энцыклапедыя, 1996. — Т. 3 : Беларусы–Варанец. — С. 379. Быхаўскі раён // Памяць Беларусі : Рэспубліканская кніга / рэдкалегія: Г. П. Пашкоў (галоўны рэдактар) [і інш.]. — Мінск : Беларуская Энцыклапедыя, 2005. — С. 418—421. Быхов // Города, местечки и замки Великого княжества Литовского : энциклопедия / редакционный совет: Т. В. Белова (председатель) [и др.]. — 2-е издание. — Минск : Беларуская Энцыклапедыя імя Петруся Броўкі, 2013. — С. 83—84. Быхов // Республика Беларусь : энциклопедия : в 6 т. / редколлегия: Г. П. Пашков (главный редактор) [и др. ]. — Минск : Беларуская энцыклапедыя, 2006. — Т. 2 : А–Герань . — С. 572— 573. Быховский район // Регион. Могилевская область. 10 лет преобразований / авторский коллектив: А. Г. Агеев [ и др.] ; автор-составитель С. Э. Сомов ; под общей редакцией А. Т. Глаза ; редколлегия: Батура Б. В. [ и др.]. — Могилев : УПКП Могилевская областная типография имени Спиридона Соболя, 2005. — С. 152—153. Быховский уезд // Республика Беларусь : энциклопедия : в 6 т. / редколлегия: Г. П. Пашков (главный редактор) [и др. ]. — Минск : Беларуская энцыклапедыя, 2006. — Т. 2 : А–Герань. — С. 575—576. Віцько, З. Сапега Казімір Ян Павел / Зміцер Віцько // Вялікае княства Літоўскае : энцыклапедыя / рэдкалегія: Т. У. Бялова (галоўны рэдактар) [і інш.]. — Мінск : Беларуская энцыклапедыя імя Петруся Броўкі, 2010 . — Т. 3 : дадатак : А–Я. — С. 393—394. Внукович, Ю. И. Численный состав, расселение и происхождение / Ю. И. Внукович // Кто живет в Беларуси / А. В. Гурко [и др.] ; рецензенты: Е. М. Бабосов, В. С. Кошелев. — Минск : Беларуская навука, 2012. — С. 528—543. Волчок, Г. И. Партизанские традиции в истории населения Беларуси от Северной войны и в период Великой Отечественной войны (на примере Могилевской области) : вопросы историографии / Г. И. Волчок // Северная война 1700-1721 гг. и исторические судьбы Европы (к 300-летию со дня битвы при д. Лесная) : Международная научно-практическая конференция, 4 октября 2008 г. — Могилев : МГУ им. А. А. Кулешова, 2008. — С. 84—92. Галенчанка, Г. Акты Паўднёвай і Заходняй Расіі / Георгій Галенчанка // Вялікае княства Літоўскае : энцыклапедыя : у 2 т. / рэдкалегія: Г. П. Пашкоў (галоўны рэдактар) [і інш.]. — 2-е выданне . — Мінск : Беларуская энцыклапедыя імя Петруся Броўкі, 2007. — Т. 1 : А–К. — С. 214—215. Голубеў, В. Ф. Абшчыны ў прыватных уладаннях у сярэдзіне–другой палове XVIII ст. / В. Ф. Голубеў // Сельская абшчына ў Беларусі XVI-XVIII стст. / рэцензенты: А. А. Каваленя [і інш.]. — Мінск : Беларуская навука, 2008. — С. 237—244. Голубеў, В. Ф. Спецыфіка абшчыннай арганізацыі ў дзяржаўных уладаннях усходу Беларусі ў XVI–першай палове XVII ст. / В. Ф. Голубеў // Сельская абшчына ў Беларусі XVI-XVIII стст. / рэцензенты: А. А. Каваленя [і інш.]. — Мінск : Беларуская навука, 2008. — С. 90—122. Голубеў, В. Эвалюцыя саслоўнай структуры грамадства / В. Голубеў // Гісторыя Беларусі : у 6 т. / Ю. Бохан [і інш.] ; рэдкалегія: М. Касцюк (галоўны рэдактар) [і інш.]. — Мінск : Экаперспектыва ; Современная школа, 2008. — Т. 2 : Беларусь у перыяд Вялікага Княства Літоўскага. — С. 368—380. Грамадска–палітычнае і сацыяльна–эканамічнае развіццё Беларусі ў XVIII ст. Падзелы Рэчы Паспалітай // Гісторыя Беларусі ў кантэксце сусветных цывілізацый : вучэбны дапаможнік / В. І. Галубовіч [і інш.] ; рэдкалегія: В. І. Галубовіч, Ю. М. Бохан. — 2-е выданне, выпраўленае. — Мінск : Сучасная школа, 2007. — С. 142—150. Грыцкевіч, А. Вайна Расіі з Рэччу Паспалітай 1654–67 / Анатоль Грыцкевіч // Вялікае княства Літоўскае : энцыклапедыя : у 2 т. / рэдкалегія: Г. П. Пашкоў (галоўны рэдактар) [і інш.]. — 2-е выданне . — Мінск : Беларуская энцыклапедыя імя Петруся Броўкі, 2007. — Т. 1 : А–К. — С. 373—376. Дзяржаўнае будаўніцтва ў 1921–1927 // Гісторыя Беларусі : курс лекцый : у 2 ч. / аўтарскі калектыў: П. І. Брыгадзін (кіраўнік) [і інш.] ; рэдкалегія: П. І. Брыгадзін [і інш.]. — Мінск : РІВШ БДУ, 2002. — Ч. 2 : XIX-XX стагоддзі — С. 335—342. Довнар–Запольский, М. В. Начало земской реформы. Декрет о правах православных / М. В. Довнар–Запольский // История Белоруссии ; редколлегия: В. М. Лебедев [и др.]. — Минск : Беларусь, 2003. — С. 141—146. Дойлідства Беларусі як гістарычны феномен еўрапейскай культуры // Архітэктура Беларусі : нарысы эвалюцыі ва ўсходнеславянскім і еўрапейскім кантэксце : у 4 т. / А. І. Лакотка [і інш.] ; навуковы рэдактар А. І. Лакотка. — Мінск : Беларуская навука, 2005. — Т. 1 : IX-XIV стст. — С. 5—51. Донских, С. В. Армия Великого княжества Литовского во время Северной войны / С. В. Донских // Северная война 1700-1721 гг. и исторические судьбы Европы (к 300-летию со дня битвы при д. Лесная) : Международная научно-практическая конференция, 4 октября 2008 г. — Могилев : МГУ им. А. А. Кулешова, 2008. — С. 136—145. Доўнар, А. Рамяство і гандаль у Беларусі XV–XVI / А. Доўнар // Гісторыя Беларусі : у 6 т. / Ю. Бохан [і інш.] ; рэдкалегія: М. Касцюк (галоўны рэдактар) [і інш.]. — Мінск : Экаперспектыва ; Современная школа, 2008. — Т. 2 : Беларусь у перыяд Вялікага Княства Літоўскага. — С. 338—357. Доўнар-Запольскі, М. В. Агульныя ўмовы развіцця канстытуцыйнага жыцця / М. В. Доўнар-Запольскі // Гісторыя Беларусі / рэдактары: Я. І. Бараноўскі, [і інш.] ; пераклад з рускай мовы Т. М. Бутэвіч, Т. М. Кароткай, Е. П. Фешчанка. — Мінск : Беларуская Энцыклапедыя імя Петруся Броўкі, 1994. — С. 127—131. Дранкевич, О. Г. Историко-культурное наследие малых городов Беларуси / О. Г. Дранкевич // Нарысы гісторыі культуры Беларусі : у 4 т. / А. І. Лакотка [і інш.] ; навуковы рэдактар А. І. Лакотка. — Мінск : Беларуская навука, 2014. — Т. 2 : Культура гарадоў X–пачатку XX ст. — С. 63—93. Дьяченко, О. В. Политика воинствующего атеизма на Могилевщине в конце 40-х–начале 60-х годов XX века / О. В. Дьяченко // Магілёўшчына / рэдакцыйная рада: А. М. Васіленка, С. І. Бяспанскі (адказны рэдактар) [і інш.]. — Магілёў : МГУ им. А. А. Кулешова, 1998. — VIII выпуск. — С. 114—121. Емельянчык, У. Грамадзянская вайна ў Вялікім Княстве Літоўскім (1696–1700 гг.) / У. Емельянчык // Гісторыя Беларусі : у 6 т. / Ю. Бохан [і інш.] ; рэдкалегія: М. Касцюк (галоўны рэдактар) [і інш.]. — Мінск : Экаперспектыва ; Современная школа, 2007. — Т. 3 : Беларусь у часы Рэчы Паспалітай (XVII – XVIII стст.). — С. 93—104. Емельянчык, У. П. Палітычнае становішча. Канец Рэчы Паспалітай / У. П. Емельянчык, П. А. Лойка // Нарысы гісторыі Беларусі : у 2 ч. / М. П. Касцюк [і інш.] ; рэдкалегія: М. Касцюк (галоўны рэдактар) [і інш.]. — Мінск : Беларусь, 1995. — Ч. 1. — С. 228—243. Емельянчык, У. Уключэнне зямель Усходняй Беларусі ў склад Расійскай імперыі / У. Емельянчык // Гісторыя Беларусі : у 6 т. / Ю. Бохан [і інш.] ; рэдкалегія: М. Касцюк (галоўны рэдактар) [і інш.]. — Мінск : Экаперспектыва ; Современная школа, 2007. — Т. 3 : Беларусь у часы Рэчы Паспалітай (XVII–XVIII стст.). — С. 220—229. Ермаловіч, М. Вайна зноў руска-польская / М. Ермаловіч // Беларуская дзяржава Вялікае княства Літоўскае / рэцэнзенты: А. П. Грыцкевіч, Я. А. Юхо ; мастацкае афармленне: І. Марачкін, В. Сташчанюк. — Мінск : Беллітфонд, 2003. — С. 389—394. Ермаловіч, М. Казацкі атрад С. Налівайкі на Беларусі / М. Ермаловіч // Беларуская дзяржава Вялікае княства Літоўскае / рэцэнзенты: А. П. Грыцкевіч, Я. А. Юхо ; мастацкае афармленне: І. Марачкін, В. Сташчанюк. — Мінск : Беллітфонд, 2003. — С. 361—365. Ермаловіч, М. Паўночная вайна / М. Ермаловіч // Беларуская дзяржава Вялікае княства Літоўскае / рэцэнзенты: А. П. Грыцкевіч, Я. А. Юхо ; мастацкае афармленне: І. Марачкін, В. Сташчанюк. — Мінск : Беллітфонд, 2003. — С. 402—408. Ермаловіч, М. Пачатак “патопу” / М. Ермаловіч // Беларуская дзяржава Вялікае княства Літоўскае / рэцэнзенты: А. П. Грыцкевіч, Я. А. Юхо ; мастацкае афармленне: І. Марачкін, В. Сташчанюк. — Мінск : Беллітфонд, 2003. — С. 376—380. Ермаловіч, М. Хто ж ён, Паклонскі?/ М. Ермаловіч // Беларуская дзяржава Вялікае княства Літоўскае / рэцэнзенты: А. П. Грыцкевіч, Я. А. Юхо ; мастацкае афармленне: І. Марачкін, В. Сташчанюк. — Мінск : Беллітфонд, 2003. — С. 380—384. Ермаловіч, М. Яшчэ адна ўнія / М. Ермаловіч // Беларуская дзяржава Вялікае княства Літоўскае / рэцэнзенты: А. П. Грыцкевіч, Я. А. Юхо ; мастацкае афармленне: І. Марачкін, В. Сташчанюк. — Мінск : Беллітфонд, 2003. — С. 384—389. Заремский, В. 33-я территориальная Белорусская стрелковая дивизия и ее место в истории Могилевщины / В. Заремский // Могилевский поисковый вестник : 60-летию Победы советского народа в Великой Отечественной войне (1941-1945 гг.) посвящается. — Могилев : УПКП Могилевская областная укрупненная типография имени Спиридона Соболя, 2007. — Вып. 2. — С. 14—26. Заремский, В. К. Северная война и зарождение военно-полевой почты в России / В. К. Заремский // Северная война 1700-1721 гг. и исторические судьбы Европы (к 300-летию со дня битвы при д. Лесная) : Международная научно-практическая конференция, 4 октября 2008 г. — Могилев : МГУ им. А. А. Кулешова, 2008. — С. 155—159. Ігнаценка, А. П. Войны сярэдзіны XVII ст. / А. П Ігнаценка // Гісторыя Беларусі : вучэбны дапаможнік / А. А. Абецадарская [і інш.] ; рэдакалегія: А. П. Ігнаценка [і інш.]. — Мінск : Экаперспектыва, 1994. — С. 36—40. Ігнаценка, І. Германская інтэрвенцыя / І. Ігнаценка // Гісторыя Беларусі : у 6 т. / А. Вабішчэвіч [і інш.] ; рэдкалегія: М. Касцюк (галоўны рэдактар) [і інш.]. — Мінск : Экаперспектыва ; Современная школа, 2007. — Т. 5 : Беларусь у 1917-1945 гг. — С. 62—70. Ігнаценка, І. Рэвалюцыйныя пераўтварэнні / І. Ігнаценка // Гісторыя Беларусі : у 6 т. / А. Вабішчэвіч [і інш.] ; рэдкалегія: М. Касцюк (галоўны рэдактар) [і інш.]. — Мінск : Экаперспектыва ; Современная школа, 2007. — Т. 5 : Беларусь у 1917–1945 гг. — С. 42—52. Казлоўскі, П. Р. Бюджэт сялян / П. Р. Казлоўскі // Гісторыя сялянства Беларусі са старажытных часоў да 1996 г. : у 3 т. / Я. К. Анішчанка, [і інш.] ; рэдкалегія: В. І. Мялешка [і інш.]. — Мінск : Беларуская навука, 1997. — Т. 1 : Гісторыя сялянства Беларусі ад старажытнасці да 1861 г. — С. 234—241. Калечыц, А. Плямёны на тэрыторыі Беларусі ў новым каменным веку (неаліце) / А. Калечыц, М. Чарняўскі // Гісторыя Беларусі : у 6 т. / В. Вяргей [і інш.] ; рэдкалегія: М. Касцюк (галоўны рэдактар) [і інш.]. — Мінск : Экаперспектыва ; Современная школа, 2007. — Т. 1 : Старажытная Беларусь ад першапачатковага засялення да сярэдзіны XII ст. — С. 34—52. Калечыц, А. Старажытны каменны век (палеаліт). Першапачатковае засяленне тэрыторыі / А. Калечыц, У. Ксяндзоў // Гісторыя Беларусі : у 6 т. / В. Вяргей [і інш.] ; рэдкалегія: М. Касцюк (галоўны рэдактар) [і інш.]. — Мінск : Экаперспектыва ; Современная школа, 2007. — Т. 1 : Старажытная Беларусь ад першапачатковага засялення да сярэдзіны XII ст. — С. 23—30. Капыскі, З. Ю. Сельскае і гарадское жыццё / З. Ю. Капыскі, П. А. Лойка // Нарысы гісторыі Беларусі : у 2 ч. / М. П. Касцюк [і інш.] ; рэдкалегія: М. Касцюк (галоўны рэдактар) [і інш.]. — Мінск : Беларусь, 1995. — Ч. 1. — С. 243—253. Касцюк, М. Масавыя рэпрэсіі / М. Касцюк // Гісторыя Беларусі : у 6 т. / А. Вабішчэвіч [і інш.] ; рэдкалегія: М. Касцюк (галоўны рэдактар) [і інш.]. — Мінск : Экаперспектыва ; Современная школа, 2007. — Т. 5 : Беларусь у 1917–1945 гг. — С. 346—351. Кіштымаў, А. Пачатак індустрыялізацыі. Урбанізацыйныя працэсы / А. Кіштымаў // Гісторыя Беларусі : у 6 т. / М. Біч [і інш.] ; рэдкалегія: М. Касцюк (галоўны рэдактар) [і інш.]. — Мінск : Экаперспектыва ; Современная школа, 2007. — Т. 4 : Беларусь у складзе Расійскай імперыі канец XVIII–пачатак ХХ ст. — С. 360—369. Крывальцэвіч, М. Фарміраванне супольнасцей ранняга перыяду бронзавага веку / М. Крывальцэвіч, М. Чарняўскі // Гісторыя Беларусі : у 6 т. / В. Вяргей [і інш.] ; рэдкалегія: М. Касцюк (галоўны рэдактар) [і інш.]. — Мінск : Экаперспектыва ; Современная школа, 2007. — Т. 1 : Старажытная Беларусь ад першапачатковага засялення да сярэдзіны XII ст. — С. 64—72. Ксяндзоў, У. Сярэдні каменны век (мезаліт). Засяленне краю плямёнамі паляўнічых, рыбакоў і збіральнікаў / У. Ксяндзоў // Гісторыя Беларусі : у 6 т. / В. Вяргей [і інш.] ; рэдкалегія: М. Касцюк (галоўны рэдактар) [і інш.]. — Мінск : Экаперспектыва ; Современная школа, 2007. — Т. 1 : Старажытная Беларусь ад першапачатковага засялення да сярэдзіны XII ст. — С. 30—34. Кузьменка, У. На франтах Вялікай Айчыннай вайны / У. Кузьменка // Гісторыя Беларусі : у 6 т. / А. Вабішчэвіч [і інш.] ; рэдкалегія: М. Касцюк (галоўны рэдактар) [і інш.]. — Мінск : Экаперспектыва ; Современная школа, 2007. — Т. 5 : Беларусь у 1917—1945 гг. — С. 541—551. Литвин, А. М. В боях за восточную Беларусь / А. М. Литвин // Беларусь 1941–1945 : Подвиг. Трагедия. Память : в 2 кн. / редколлегия: А. А. Коваленя [и др.]. — Минск : Беларуская навука, 2010. — Кн. 1 — С. 29—58. Літвін, А. Абарончыя баі на тэрыторыі Беларусі / А. Літвін // Гісторыя Беларусі : у 6 т. / А. Вабішчэвіч [і інш.] ; рэдкалегія: М. Касцюк (галоўны рэдактар) [і інш.]. — Мінск : Экаперспектыва ; Современная школа, 2007. — Т. 5 : Беларусь у 1917–1945 гг. — С. 474—482. Літвін, А. Антыфашысцкая барацьба ў Беларусі / А. Літвін // Гісторыя Беларусі : у 6 т. / А. Вабішчэвіч [і інш.] ; рэдкалегія: М. Касцюк (галоўны рэдактар) [і інш.]. — Мінск : Экаперспектыва ; Современная школа, 2007. — Т. 5 : Беларусь у 1917–1945 гг. — С. 490—509. Літвін, А. М. Трагічны 1941 год. Акупацыя Беларусі / А. М. Літвін, Я. С. Паўлаў // Нарысы гісторыі Беларусі : у 2 ч. / М. П. Касцюк [і інш.] ; рэдкалегія: М. Касцюк (галоўны рэдактар) [і інш.]. — Мінск : Беларусь, 1995. — Ч. 2. — С. 265—283. Лойка, П. Феадальная гаспадарка / П. Лойка // Гісторыя Беларусі : у 6 т. / Ю. Бохан [і інш.] ; рэдкалегія: М. Касцюк (галоўны рэдактар) [і інш.]. — Мінск : Экаперспектыва ; Современная школа, 2007. — Т. 3 : Беларусь у часы Рэчы Паспалітай (XVII–XVIII стст.). — С. 170—178. Локотко, А. И. Готика, ренессанс и барокко в обличии городов (XIV-XVIII вв.) / А. И. Локотко // Нарысы гісторыі культуры Беларусі : у 4 т. / А. І. Лакотка [і інш.] ; навуковы рэдактар А. І. Лакотка. — Мінск : Беларуская навука, 2014. — Т. 2 : Культура гарадоў X–пачатку XX ст. — С. 27—33. Локотко, А. И. Местечки (генезис и развитие малых городов) / А. И. Локотко // Нарысы гісторыі культуры Беларусі : у 4 т. / А. І. Лакотка [і інш.] ; навуковы рэдактар А. І. Лакотка. — Мінск : Беларуская навука, 2014. — Т. 2 : Культура гарадоў X–пачатку XX ст. — С. 48—61. Локотко, А. И. Оборонное зодчество и его градообразующее значение / А. И. Локотко // Нарысы гісторыі культуры Беларусі : у 4 т. / А. І. Лакотка [і інш.] ; навуковы рэдактар А. І. Лакотка. — Мінск : Беларуская навука, 2014. — Т. 2 : Культура гарадоў X–пачатку XX ст. — С. 22—27. Марзалюк, І. Магілёва аблога 1655 / Ігар Марзалюк // Вялікае княства Літоўскае : энцыклапедыя : у 2 т. / рэдкалегія: Г. П. Пашкоў (галоўны рэдактар) [і інш.] . — Мінск : Беларуская энцыклапедыя, 2006 . — Т. 2 : К–Я. — С. 243. Марціновіч, А. …І на бязлістым дрэве снягір спявае / Алесь Марціновіч // Марціновіч, А. Зерне да зерня : Гісторыя ў асобах : эсэ, нарысы : для сярэдняга і старшага школьнага ўзросту / Алесь Марціновіч ; мастак В. В. Дударанка. — Мінск : Юнацтва, 1996. — С. 190—201. Мялешка, В. І. Антыфеадальная вайна 1648–1651 гадоў / В. І. Мялешка // Гісторыя сялянства Беларусі са старажытных часоў да 1996 г. : у 3 т. / Я. К. Анішчанка [і інш.] ; рэдкалегія: В. І. Мялешка [і інш.]. — Мінск : Беларуская навука, 1997. — Т. 1 : Гісторыя сялянства Беларусі ад старажытнасці да 1861 г. — С. 128—138. Мялешка, В. І. Неземляробчыя заняткі / В. І. Мялешка // Гісторыя сялянства Беларусі са старажытных часоў да 1996 г. : у 3 т. / Я. К. Анішчанка [і інш.] ; рэдкалегія: В. І. Мялешка [і інш.]. — Мінск : Беларуская навука, 1997. — Т. 1 : Гісторыя сялянства Беларусі ад старажытнасці да 1861 г. — С. 216—221. Мялешка, В. І. Сувязі сялянства з рынкам / В. І. Мялешка // Гісторыя сялянства Беларусі са старажытных часоў да 1996 г. : у 3 т. / Я. К. Анішчанка [і інш.] ; рэдкалегія: В. І. Мялешка [і інш.]. — Мінск : Беларуская навука, 1997. — Т. 1 : Гісторыя сялянства Беларусі ад старажытнасці да 1861 г. — С. 228—234. Мялешка, В. І. Сялянская гаспадарка ў час войнаў сярэдзіны XVIII стагоддзя і яе аднаўленне / В. І. Мялешка // Гісторыя сялянства Беларусі са старажытных часоў да 1996 г. : у 3 т. / Я. К. Анішчанка [і інш.] ; рэдкалегія: В. І. Мялешка [і інш.]. — Мінск : Беларуская навука, 1997. — Т. 1 : Гісторыя сялянства Беларусі ад старажытнасці да 1861 г. — С. 140—147. Напад Германіі на СССР // Гісторыя Беларусі : курс лекцый : у 2 ч. / аўтарскі калектыў: П. І. Брыгадзін (кіраўнік) [і інш.] ; рэдкалегія: П. І. Брыгадзін [і інш.]. — Мінск : РІВШ БДУ, 2002. — Ч. 2 : XIX-XX стагоддзі. — С. 452—472. Насевіч, В. Аршанскі павет / Вячаслаў Насевіч // Вялікае княства Літоўскае : энцыклапедыя : у 2 т. / рэдкалегія: Г. П. Пашкоў (галоўны рэдактар) [і інш.] . — 2-е выданне . — Мінск : Беларуская энцыклапедыя імя Петруся Броўкі, 2007 . — Т. 1 : А – К. — С. 252—254. Насевіч, В. Быхаў / Вячаслаў Насевіч // Вялікае княства Літоўскае : энцыклапедыя : у 2 т. / рэдкалегія: Г. П. Пашкоў (галоўны рэдактар) [і інш.] . — 2-е выданне . — Мінск : Беларуская энцыклапедыя імя Петруся Броўкі, 2007 . — Т. 1 : А–К. — С. 359—360. Насевіч, В. Л. Быхаў / В. Л. Насевіч, В. М. Удальцоў // Беларуская энцыклапедыя : у 18 т. / рэдкалегія: Г. П. Пашкоў (галоўны рэдактар) [і інш.]. — Мінск : Беларуская энцыклапедыя, 1996. — Т. 3 : Беларусы–Варанец. — С. 378. Не ранее 1387 г.–не позднее 1406 г.–Из «Списка русских городов дальних и ближних»–о городах на территории Белоруссии // Хрестоматия по истории Белоруссии : c древнейших времён до 1917 года / составители: А. П. Игнатенко, В. Н. Сидорцов. — Минск : БГУ имени В. И. Ленина, 1977. — С. 43—44. Пашкевіч, У. Дэмаграфічны і эканамічны крызіс (другая палова XVII–пачатак XVIII ст.) / У. Пашкевіч // Гісторыя Беларусі : у 6 т. / Ю. Бохан [і інш.] ; рэдкалегія: М. Касцюк (галоўны рэдактар) [і інш.]. — Мінск : Экаперспектыва ; Современная школа, 2007. — Т. 3 : Беларусь у часы Рэчы Паспалітай (XVII–XVIII стст.). — С. 119—126. Пашкевіч, У. Паўночная вайна 1700–21 / Уладзімір Пашкевіч // Вялікае княства Літоўскае : энцыклапедыя : у 2 т. / рэдкалегія: Г. П. Пашкоў (галоўны рэдактар) [і інш.] . — Мінск : Беларуская энцыклапедыя, 2006 . — Т. 2 : К–Я. — С. 412—414. Рогалев, А. Ф. Быхов / А. Ф. Рогалев // Географические названия в калейдоскопе времен / рецензенты: М. В. Федорова, В. П. Пинчуков. — Гомель : Барк, 2011. — С. 60—61. Родионов, А. Н. Тыловое обеспечение Русской армии в ходе Северной войны 1700-1721 гг. / А. Н. Родионов, В. М. Муха, А. В. Севенко // Северная война 1700-1721 гг. и исторические судьбы Европы (к 300-летию со дня битвы при д. Лесная) : Международная научно-практическая конференция, 4 октября 2008 г. — Могилев : МГУ им. А. А. Кулешова, 2008. — С. 248—260. Року 1592, июня по старому 11 дня, в неделю // Баркалабаўскі летапіс / рэдакцыйны савет: А. А. Тозік [і інш.] ; аўтар уступнага артыкула А. А. Суша. — Мінск : Беларуская Энцыклапедыя імя Петруся Броўкі, 2013. — С. 499—511. Року 1606. Ассекурация, то ест волность // Баркалабаўскі летапіс / рэдакцыйны савет: А. А. Тозік [і інш.] ; аўтар уступнага артыкула А. А. Суша. — Мінск : Беларуская Энцыклапедыя імя Петруся Броўкі, 2013. — С. 517—545. Рудовіч, С. Перамога Лютаўскай рэвалюцыі. Грамадскі рух (люты–чэрвень 1917 г.) / С. Рудовіч // Гісторыя Беларусі : у 6 т. / М. Біч [і інш.] ; рэдкалегія: М. Касцюк (галоўны рэдактар) [і інш.]. — Мінск : Экаперспектыва ; Современная школа, 2007. — Т. 4 : Беларусь у складзе Расійскай імперыі канец XVIII–пачатак ХХ ст. — С. 463—475. Ручнікі Магілёўшчыны // Традыцыйная мастацкая культура беларусаў : у 6 т. / Т. Б. Варфаламеева [і інш.]. — Мінск : Беларуская навука, 2001. — Т. 1 : Магілёўскае Падняпроўе. — С. 750—760. Сагановіч, Г. Вайна Расіі з Рэччу Паспалітай 1654–1667 гг. / Г. Сагановіч // Гісторыя Беларусі : у 6 т. / Ю. Бохан [і інш.] ; рэдкалегія: М. Касцюк (галоўны рэдактар) [і інш.]. — Мінск : Экаперспектыва ; Современная школа, 2007. — Т. 3 : Беларусь у часы Рэчы Паспалітай (XVII–XVIII стст.). — С. 78—93. Сагановіч, Г. Казацка–сялянская вайна / Г. Сагановіч // Гісторыя Беларусі : у 6 т. / Ю. Бохан [і інш.] ; рэдкалегія: М. Касцюк (галоўны рэдактар) [і інш.]. — Мінск : Экаперспектыва ; Современная школа, 2007. — Т. 3 : Беларусь у часы Рэчы Паспалітай (XVII–XVIII стст.). — С. 71—78. Самусік, А. Поліэтнічны склад насельніцтва Беларусі. Павелічэнне яго колькасці / А. Самусік // Гісторыя Беларусі : у 6 т. / Ю. Бохан [і інш.] ; рэдкалегія: М. Касцюк (галоўны рэдактар) [і інш.]. — Мінск : Экаперспектыва ; Современная школа, 2008. — Т. 2 : Беларусь у перыяд Вялікага Княства Літоўскага. — С. 544—547. Сидоренко, Б. Войны Великого княжества Литовского с Московским государством и некоторые стороны демографической ситуации на востоке Беларуси первой половины XVI века (1500-1537 гг.) / Б. Сидоренко // Магілёўшчына / рэдакцыйная рада: А. М. Васіленка, С. І. Бяспанскі (адказны рэдактар) [і інш.]. — Магілёў : МГУ им. А. А. Кулешова, 1998. — Вып. 8. — С. 6—15. Сінчук, І. І. Быхаў / І. І. Сінчук // Археалогія Беларусі : энцыклапедыя : у 2 т. / рэдкалегія: Т. У. Бялова (галоўны рэдактар) [і інш.]. — Мінск : Беларуская Энцыклапедыя імя Петруся Броўкі, 2009. — Т. 1 : А–К. — С. 134. Спірыдонаў, М. Умацаванне зямельнай уласнасці феадалаў / М. Спірыдонаў // Гісторыя Беларусі : у 6 т. / Ю. Бохан [і інш.] ; рэдкалегія: М. Касцюк (галоўны рэдактар) [і інш.]. — Мінск : Экаперспектыва ; Современная школа, 2008. — Т. 2 : Беларусь у перыяд Вялікага Княства Літоўскага. — С. 259—261. Татаринов, Ю. Азбука истории города / Юрий Татаринов // Города Беларуси в некоторых интересных исторических сведениях. Могилевщина / Юрий Татаринов. — Минск : И. П. Логвинов, 2007. — С. 107—109. Татаринов, Ю. Аэродром / Юрий Татаринов // Города Беларуси в некоторых интересных исторических сведениях. Могилевщина / Юрий Татаринов. — Минск : И. П. Логвинов, 2007. — С. 113—116. Татаринов, Ю. Барколабовская икона Божьей Матери / Юрий Татаринов // Города Беларуси в некоторых интересных исторических сведениях. Могилевщина / Юрий Татаринов. — Минск : И. П. Логвинов, 2007. — С. 111—113. Татаринов, Ю. Владельцы / Юрий Татаринов // Города Беларуси в некоторых интересных исторических сведениях. Могилевщина / Юрий Татаринов. — Минск : И. П. Логвинов, 2007. — С. 102—103. Татаринов, Ю. Людвисарня / Юрий Татаринов // Города Беларуси в некоторых интересных исторических сведениях. Могилевщина / Юрий Татаринов. — Минск : И. П. Логвинов, 2007. — С. 105—106. Татаринов, Ю. О названии / Юрий Татаринов // Города Беларуси в некоторых интересных исторических сведениях. Могилевщина / Юрий Татаринов. — Минск : И. П. Логвинов, 2007. — С. 101—102. Татаринов, Ю. Цифры, касающиеся роста города / Юрий Татаринов // Города Беларуси в некоторых интересных исторических сведениях. Могилевщина / Юрий Татаринов. — Минск : И. П. Логвинов, 2007. — С. 106—107. Ткачоў, М. А. Гарады Падняпроўя. Стары Быхаў / М. А. Ткачоў // Замкі і людзі / рэдактар Г. В. Штыхаў. — Мінск : Навука і тэхніка, 1991. — С. 80—95. Ткачоў, М. Быхава абарона 1654–56 / Міхась Ткачоў // Вялікае княства Літоўскае : энцыклапедыя : у 2 т. / рэдкалегія: Г. П. Пашкоў (галоўны рэдактар) [і інш.]. — 2-е выданне. — Мінск : Беларуская энцыклапедыя імя Петруся Броўкі, 2007. — Т. 1 : А–К. — С. 357—358. Ткачоў, М. Быхава абарона 1659 / Міхась Ткачоў // Вялікае княства Літоўскае : энцыклапедыя : у 2 т. / рэдкалегія: Г. П. Пашкоў (галоўны рэдактар) [і інш.]. — 2-е выданне. — Мінск : Беларуская энцыклапедыя імя Петруся Броўкі, 2007. — Т. 1 : А–К. — С. 358. Ткачоў, М. Быхава абарона 1707 / Міхась Ткачоў // Вялікае княства Літоўскае : энцыклапедыя : у 2 т. / рэдкалегія: Г. П. Пашкоў (галоўны рэдактар) [і інш.]. — 2-е выданне. — Мінск : Беларуская энцыклапедыя імя Петруся Броўкі, 2007. — Т. 1 : А –К. — С. 358. Ткачоў, М. Быхава аблога 1660–1661 / Міхась Ткачоў // Вялікае княства Літоўскае : энцыклапедыя : у 2 т. / рэдкалегія: Г. П. Пашкоў (галоўны рэдактар) [і інш.]. — 2-е выданне. — Мінск : Беларуская энцыклапедыя імя Петруся Броўкі, 2007. — Т. 1 : А –К. — С. 358—359. Ткачоў, М. Быхава аблога 1702 / Міхась Ткачоў // Вялікае княства Літоўскае : энцыклапедыя : у 2 т. / рэдкалегія: Г. П. Пашкоў (галоўны рэдактар) [і інш.]. — 2-е выданне. — Мінск : Беларуская энцыклапедыя імя Петруся Броўкі, 2007. — Т. 1 : А–К. — С. 359. Ткачоў, М. Быхаўская людвісарня / Міхась Ткачоў // Вялікае княства Літоўскае : энцыклапедыя : у 2 т. / рэдкалегія: Г. П. Пашкоў (галоўны рэдактар) [і інш.]. — 2-е выданне. — Мінск : Беларуская энцыклапедыя імя Петруся Броўкі, 2007. — Т. 1 : А–К. — С. 360. Тэатр і музыка // Гісторыя Беларусі : курс лекцый : у 2 ч. / аўтарскі калектыў: П. І. Брыгадзін (кіраўнік) [і інш.] ; рэдкалегія: П. І. Брыгадзін [і інш.]. — Мінск : РІВШ БДУ, 2002. — Ч. 2 : XIX-XX стагоддзі. — С. 224—226. Філякоў, У. Дзейнасць навуковых таварыстваў / У. Філякоў // Гісторыя Беларусі : у 6 т. / М. Біч [і інш.] ; рэдкалегія: М. Касцюк (галоўны рэдактар) [і інш.]. — Мінск : Экаперспектыва ; Современная школа, 2008. — Т. 4 : Беларусь у складзе Расійскай імперыі канец XVIII–пачатак XX ст. — С. 418—420. Філякоў, У. Тэатр / У. Філякоў // Гісторыя Беларусі : у 6 т. / М. Біч [і інш.] ; рэдкалегія: М. Касцюк (галоўны рэдактар) [і інш.]. — Мінск : Экаперспектыва ; Современная школа, 2007. — Т. 4 : Беларусь у складзе Расійскай імперыі канец XVIII–пачатак ХХ ст. — С. 287—288. Чаквин, И. В. Этнасацыяльныя працэсы ў перыяд складвання беларускай народнасці / И. В. Чаквин // Избранное : Теоретические и историографические статьи по этногенезу, этническим и этнокультурным процессам, конфессиональной истории белорусов / ответственный редактор-составитель: А. В. Гурко ; Национальная академия наук Беларуси, Центр исследований белорусской культуры, языка и литературы. — Минск : Беларуская навука, 2014. — С. 50—74. Чигринов, П. Г. Борьба угнетенных слоев населения / П. Г. Чигринов // История Беларуси : пособие для абитуриентов. — Минск : Интерпрессервис, 2003. — С. 150—151. — (Репетитор). Чигринов, П. Г. Развитие городов. Торговля / П. Г. Чигринов // История Беларуси : пособие для абитуриентов. — Минск : Интерпрессервис, 2003. — С. 110—113. — (Репетитор). Шарков, А. В. НКВД Беларуси в Великой Отечественной войне 1941-1945 гг. / А. В. Шарков // Беларусь 1941–1945 : Подвиг. Трагедия. Память : в 2 кн. / редколлегия: А. А. Коваленя [и др.]. — Минск : Беларуская навука, 2010. — Кн. 2. — С. 174—197. Шаруха, І. М. Быхаў / І. М. Шаруха // Геаграфічна–статыстычны слоўнік Магілёўскай вобласці : у 3 т. — Магілёў : МГУ им. А. А. Кулешова, 2012. — Т. 1 : А–Ж. — С. 79. Шимукенус, М. В. Могилевское заднепровье в годы Северной войны / М. В. Шимукенус // Северная война 1700-1721 гг. и исторические судьбы Европы (к 300-летию со дня битвы при д. Лесная) : Международная научно-практическая конференция, 4 октября 2008 г. — Могилев : МГУ им. А. А. Кулешова, 2008. — С. 336—339.